Anadolu Selçuklu Devleti

Kuruluşu:Selçuklular Oğuzların; Kınık boyundandır.Selçuk Bey, Karahanlı ve Gaznelilere karşı Samanoğullarına destek verip, oğlu Aslan Yabgu komutanlığında yardımcı kuvvet göndermiştir.
Samanoğulları da bu yardım karşılığında Horasan civarındaki Nur kasabasını hediye etmiştir.

Selçuk Bey’in ölümüyle, bütün Kınık Boyu Nur Kasabasına göçmüştür.Karahanlılar ile Gazneliler birleşerek Aslan Yabgu’yu hapsetmişlerdir.Bunun üzerine Selçukluların başına devletin asıl kurucuları olan Tuğrul ve Çağrı Beyler geçmiştir.

Devlet Yönetimi:
1)Ülke toprakları hanedan üyelerinin ortak malıdır.
2)Yönetme yetkisinin Allah tarafından verildiğine inanırlar.
3)Devlet işlerini yürüten başkan vezir olan divan vardır.
4)Hükümdarlar, Abbasi halifesi tarafından onaylanır.(Teokratik Devlet)
5)Hükümdarın Görevleri:
a)Devletin düzenini korumak
b)Fetihler yaparak devletin sınırlarını genişletmek
c)İslamiyeti yaymak
d)Hanedan üyeleri arasında iş bölümü yapmak
e)Halkın huzurunu ve refahını sağlamak
6)Hükümdarlık Aslemetleri:
a)Adına hutbe okutmak
b)Adına para basmak
c)Taht,taç,bayrak
d)Çetr(semsiye)
e)Beylerin ve komutanların bağlılık yemini


SOSYAL HAYAT

Sınıflı bir toplum yapısı yoktur.


ORDU

1)Onlu sistem uygulanmıştır.

2)Ordunun Bölümleri:
a)Guleman-ı Saray(Saray Köleleri)
Sarayda bulunurlar ve devletten maaş alırlar.
NOT:

Osmanlıdaki kapıkulu ocağına benzetilebilir.
b)Tımarlı Sipahiler:-Atlı askerlerdir.-
Gelirlerini ikta sistemine göre alırlar.
c)Melikler, beylere bağlı kuvvetlerdir.
d)Türkmen sınır boylarına yetiştirilen kuvvetler
e)Yardımcı Kuvvetler:-Bağlı beyliklerin ve devletin gönderdiği kuvvetlerdir.-
HUKUK


1)Şer’i Mahkemeler:-Kaynağını Kuran-ı Kerim’den alır.Boşanma-miras gibi davalara bakar.
2)Örf-i Hukuk:-Kaynağını Türk gelenek ve göreneklerinden alır.Devlete karşı işlenen suçlara bakar.Başında emr-i dad bulunur.
SANAT


İslamiyet günah saydığı için resim ve heykeltraş gelişmemiştir.
Bunun yerine hat sanat ve çinicilik almıştır.
EĞİTİM


Melikşah döneminde, Nizamü’l Mülk tarafından Türk-İslam dünyasında ilk üniversite sayılan NİZAMİYE MEDRESESİ kurulmuştur.


TUĞRUL VE ÇAĞRI BEYLER DÖNEMİ

Selçuklular ve Gazneliler’in İlişkisi:
1-1035 Nesa ve 1038 Serahs savaşları yapıldı.Savaş sonunda buralar elde edilmiştir.
2-1040 Dandanakan Savaşı
Önemi:1040 Dandanakan Savaşı, Büyük Selçuklu Devleti’nin kuruluşu olarak kabul edilir.
Selçuklu ve Bizans İlişkisi:

1-1048 Pasinler Savaşı
Nedeni:Anadoluya gönderilen Selçuklu keşif kolları ile Bizans kuvvetlerinin karşılaşması
Sonuç:Selçuklular kazanmıştır.
Önemi:Anadolu için Bizansla yapılan ilk savaştır.
Selçuklular ve Abbasiler’in İlişkisi:
Abbasi Halifesi, Iraktaki Şii Büveyhoğullarına karşı Tuğrul Bey’den yardım istemiştir.Tuğrul Bey’deBüveyhoğullarına son vermiştir.Bu yardım karşılığında Abbasi Halifesi Tuğrul Bey’e “doğunun ve batının hükümdarı” ünvanını vermiştir.
Önemi:Böylece İslam dünyasının, siyasi otoritesi Selçuklulara geçmiştir.

GELİŞME:
Alparslan Dönemi:
1071 Malazgirt Savaşı-
Nedeni-

1)Bizans’ın Anadolu’ya olan Selçuklu ilerlemesini durdurmak istemesi
2)Bizans’ın İslamiyet’e darbe vurmak istemesi
Gelişimi-


1)Bizans İmparatoru Romen Diyojen esir düştü.
2)Romen Diyojen ile Alparslan arasında yapılan antlaşmaya göre;
a)Romen Diyojen, kendisi için kurtuluş akçesi ödeyecek.
b)Bizans her yıl vergi ödeyecek.
c)Bizans Selçuklular’a yardımcı kuvvet gönderecek.
d)Romen Diyojen tahtta olduğu sürece Urfa ve Antakya
şehirlerinden Selçuklular yararlanacaktı.


NOT:Romen Diyojen ülkesinde öldürdüğü için antlaşma bırakıldı.
SULTAN SENCER DÖNEMİ


1) Son kez tek basına tahta çıkan hükümdardır.

2)Taht kavgaları olmuştur .
3)Batini tarikatıyla uğraşmıştır.
4)Türkmenlerin ayaklanmaları olmuştur.
5)Abbasi halifelerin kaybettikleri siyasi otoriteyi ele geçirmek istemişlerdir.
6)1141’ de Katvan savaşı olmuştur.
7)Atabeyler bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir.

NOT:Selçuklularda şehzadelerde yönetimi öğrenmeleri için eyaletlere gönderilmiştir. Yanlarına öğretmen niteliğinde atabeyle verilmiştir. Selçuklu Devleti’nin merkezi otoritesi zayıflayınca atabeyler bağımsızlıklarını ilan ederek atabeylikler kurmuşlar.
(Musul atabeyliği,İldeniz atabeyliği,Dımask atabeyliği ,Erbil atabeyliği)


Anadolu Selçuklu Devleti’nin adını taşıyan şu devletler ortaya çıkmıştır:
1)Kırman Selçuklu Devleti
2)Horasan Selçuklu Devleti
3)Suriye Selçuklu Devleti
4)Irak Selçuklu Devleti
5)Anadolu Selçuklu Devleti