Tarih Bilimine Giriş
1)”Tarih yazmak Tarih yapmak kadar önemlidir.Yazan yapana doğrulukla bağlı kalmazsa;Değişmeyen gerçek, insanları şaşırtıcı bir nitelik kazanır.”
Atatürk’e ait bu sözle, tarih bilimiyle ilgili hangi özellik vurgulanmıştır?
A)Tarihsel olayın yer, zaman ve taraflarının belirtilmesi
B)Olayların nesnel bir bakış açısıyla değerlendirilmesi
C)Tarih yazımı için öznel bir yaklaşımın gerekmesi
D)Bilgi ve belgelerin ayrı ayrı guruplandırılması
E)Tarihi bölümlere ayırarak inceleme kolaylığı sağlanması
2)Bir tarih araştırmacısının aşağıdaki davranışlarından hangisi yanlıştır?
A)Olayları tarafsı (objektif) olarak incelemesi
B)Geçmişteki olayları günümüzün değer yargılarıyla yorumlaması
C)Değişik kaynaklara dayalı belgelerde yararlanması
D)Olaylar la ilgili kaynak taraması yaparak bütün belgeleri değerlendirmesi
E)Olayın meydana geldiği yer ve zamanı belirtmesi
3)Tarihi öğrenebilmek ve başkalarına öğretebilmek için zaman, mekan ve konularına göre sınıflandırma yapılmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi zamana göre sınıflandırmaya bir örnektir?
A)Avrupa tarihi
B)Balıkesir tarihi
C)Ortadoğu tarihi
D)Tıp tarihi
E)XV yüzyılda Türkiye tarihi
4)Filolojinin tarihe yardımcı olduğu alan aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A)Eski yazı çeşitlerinin okunmasında
B)Anıtlar üzerindeki kitabelerin incelenmesinde
C)Dünya üzerinde var olmuş dillerin incelenmesinde
D)Tarihi kalıntıların ortaya çıkarılmasında
E)Geçmişte basılmış paraların incelenmesinde
5)Aşağıdakilerden hangisi tarihsel sürecin “konuya göre bölümleme” yapılarak araştırılmasıyla ilgili bir örnek değildir?
A)Tarih öncesi
B)Siyasal tarih
C)Selçuklu tarihi
D)Genel tarih
E)Felsefe tarihi
6)Tarihe yardımcı bilimlerden hangisi daha çok tarih öncesi devirlerin ayrılmasında etkili olmaktadır?
A)Paleografiya
B)Diplomatik
C)Heraldik
D)Arkeoloji
E)Sigilografi
7)Eski taş devrinde (Palolitik) İnsanların temel uğraşı alanı olarak aşağıdakilerden hangisi gösterile bilir?
A)Avcılık ve toplayıcılık
B)Tarım
C)Ticaret
D)Hayvancılık
E)Dokumacılık
8)Yılbaşının 1 Mart olarak kabul edildiği ve ülkemizde Miladi takvimin kabulünden sonra mali alanda 1982 yılına kadar kullanılan takvim aşağıdakilerden hangisidir?
A)Rumi
B)12 Hayvanlı
C)Celali
D)Gregorien
E)Hicri
9)Orhun anıtları’nı inceleyerek Göktürkler hakkında bilgi almak isteyen bir tarihçi aşağıdakilerin hangisinden yararlanır?
A)Sosyoloji
B)Nümizmatik
C)Heraldik
D)Antropoloji
E)Epigrafi
10)II. Dünya Savaşı’nı araştıran bir tarihçinin I. Dünya Savaş’ı sonrasında imzalanan antlaşmaları incelediği görülmüştü bu araştırmacının olayı araştırırken öncelikle aşağıdakilerden hangisine önem verdiği söylenebilir?
A)Olaydaki kişilerin rollerini doğru olarak yorumladığına
B)Olayın dönemin değer yargılarıyla incelediğine
C)Önceki olayın sonraki olayın nedeni olup olmadığına
D)Olayın üzerinden geçen zamanı araştırdığına
E)Kronik tarihçiliğin önemli olduğuna
11)Bir tarih olayı hakkında tarafsız karar verile bilmesi için öncelikle aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmelidir?
A)Olayla ilgili yerli kaynaklardan yararlanılması
B)Olayla ilgili hatıratların incelenmesi
C)Olayların zamanla uğrayabilecekleri değişiklerin araştırılması
D)Toplum yapısının, kültür ve uygarlıklarının incelenmesi ve bütünlük içerisinde ele alınması
E)Olayda rol alan kişilerin doğru değerlendirilmesi
12)Tarih öncesi dönemde insanların yerleşik hayata geçmesine bağlı olarak meydana gelen olay aşağıdakilerden hangisidir?
A)Toplayıcılık yapılması
B)Ateşin bulunması
C)Madenlerin işlenmesi
D)Köylerin kurulması
E)Feodalitenin ortaya çıkması
13)Tarih bilimi kimyanın karbon 14 metodundan aşağıdakilerden hangi konuda yararlanmaktadır?
A)Resmi belgelerin ve fermanların incelenmesinde
B)Tarihi buluntuların yaşının belirlenmesinde
C)Eski paralar üzerindeki yazıların okunmasında
D)Toplumların örf ve adetlerinin ortaya konulmasında
E)Takvimlerin incelenmesinde
14)Aşağıdaki tarihsel süreçlerden hangisi “Tarih öncesi” kapsamında yer almaz?
A)Kabataş devri
B)Neolitik devir
C)Kalkolitik devir
D)Tunç devri
E)İlk çağ
15)Aşağıdakilerden hangisi tarih bilimiyle ilgili bir araştırmada yararlanılabilecek yazısız belgeler kapsamında değerlendirilemez?
A)Menhır ve dolmenler
B)Toprak eşyalar
C)Mimari kalıntılar
D)Kronikler
E)Höyükler
16)Aşağıdakilerden hangisi Hicri takvim için söylenebilir?
A)Mali işlerde kullanılmıştır
B)Ay’ın hareketlerine göre düzenlenmiştir
C)Romalılar tarafından yapılmıştır
D)Müslümanlar bu takvimi İran’dan almıştır
E)Mısır’daki tarımsal gelişmelere paralel olarak ortaya çıkmıştır
17)Aşağıdakilerden hangisi yazısız arkeolojik belgeler arasında yer alır?
A)Tabietler
B)Yıllıklar
C)Mektuplar
D)Paralar
E)Seramikler
18) I. Kadeş Antlaşması M.Ö. 1285’te yapıldı.
II. Lidyalılar M.Ö. 700’lü yıllarda medeni para kullandı.
III. Sümerler Çiviyazısını M.Ö. 3500’lerde buldu.
IV. Kavimler Göçü 375 ‘te başladı
V. Büyük Roma İmparatorluğu 476’da ikiye ayrıldı.
Yukarıda verilen olayların tarihsel gelişiminin öncelik sırasına göre dizilişi, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A)II. , III. , IV. , I. , V.
B)II. , III. , V. , I. , IV.
C)III. , I. , II. , IV. , V.
D)II. , V. , III. , IV. , I
E)V. , III. , II. , IV. , I
19)Tarih olaylarının ve medeniyetlerinin meydana gelmesinde tabiat şartlarının ve yer şekillerini inceleyerek tarihe yardımcı olan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
A)Arkeoloji
B)Coğrafya
C)Antropoloji
D)Nümizmatik
E)Etnoğrafya
20)TANIM: Tarih geçmişte yaşamış insan topluluklarının siyasi ve kültürel ve ekonomik hayatlarını yer ve zaman belirterek, neden sonuç ilişkisi içerisinde, belgelerden yararlanarak, objektif olarak inceleyen sosyal bir bilim dalıdır.
OLAY: “Ermeni sorunu”nu incelemek isteyen bir araştırmacı, doğru bilgiye ulaşmak için dönemin yerli ve yabancı kaynaklarının incelemiş ve 1915 yılında Osmanlı Devleti’nde çıkan tehcir kanununda Ermenilerin Suriye’ye göç ettirilmesinde Türkleri haklı bulmuştur.
Yukarıdaki tarih bilgisine ait tanımda verilen öğelerden hangisine olayda değinilmemiştir?
A)Yer
B)Zaman
C)Objektiflik
D)Kaynak taraması
E)Neden - sonuç ilişkisi
21)Kaynak eserleri dil açısından inceleyen ve yorumlayan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
A)Kronoloji
B)Etnoğrafya
C)Sosyoloji
D)Nümizmatik
E)Filoloji
22)Tarih insanların geçmişte meydana getirdiği olayları incelediğine göre tarihi bir olay için;
I. Tekrarlanamaz
II. İnsana özgü bir bilimdir
III. Deneyim metodu uygulanamaz
IV. Gözlem imkanı yoktur
V. Bilimsel özellik taşımaz
Gibi ifadelerden hangisi geçersizdir?
A)I.
B)II.
C)III.
D)IV.
E)V.
23)Aşağıdakilerden hangisinin ilk kez kullanılması günümüze daha yakın bir tarihte gerçekleşmiştir?
A)Harf yazısı
B)Mağara resimleri
C)Resim yazısı
D)Hiyeroglif yazısı
E)Çivi yazısı
24)Tarih bilimi gerçekleri ortaya koyarken, diğer bilim dallarından yararlanır
Nümizmatik ilmi, geçmiş toplumlara ait olan paraları inceleyerek tarihe aşağıdaki konuları hangisinde daha çok yardımcı olmaktadır?
A)Ekonomik
B)Kültürel
C)Dini
D)Siyasi
E)Edebiyat
25)Tarih öncesi dönemde insanlar taş, toprak ve ağaçtan araç gereçler yapmışlar, topraktan elde ettikleri ürünlerle ihtiyaçlarını karşılamışlardır. Hayvanların etinden ve yününden faydalanmışlar ve mağara duvarlarına resimler çizmişlerdir.
Bu bilgiler ışığında aşağıdaki gelişmelerden hangisinin tarih öncesi döneme ait olduğu söylenemez?
A)Kitabeler
B)Ticaret
C)Dokuma
D)Seramik eşyalar
E)Sanat eserleri